Voton koppelpalen voor Y towers
Simon van Dijk
'Gekoppeld draagvermogen'
Voton levert betonpalen in allerlei soorten en maten. We lichten iedere maand een andere paalsoort uit. Deze maand besteden we aandacht aan de koppelpaal. Simon van Dijk van Voorbij Funderingstechniek schrijft over de toepassing van de Voton koppelpaal bij project Y Towers in Amsterdam.
In 2023 wordt volgens planning de bouw opgeleverd van Y Towers, stadswijk Overhoeks in Amsterdam Noord. Het bouwproject bestaat uit 2 hoogbouwtorens die verbonden zijn door een laagbouw van 4 lagen met daktuin. Beide torens zijn 110 m hoog. De 1e toren zal plaats bieden aan 579 hotelkamers, terwijl de 2e toren plaats biedt aan 294 woonappartementen. Voorbij Funderingstechniek mocht de funderingstechnieken aanbrengen, waaronder Voton heipalen en koppelpalen.
Keuze fundering
De grondopbouw in Overhoeks bestaat uit een toplaag van 3 m zand, 11 m slappe grondlagen, dan de 2e zandlaag van 15 m dik, daaronder de Eemkleilaag van 29 m dik en uiteindelijk de 3e zandlaag.
De laagbouw van 4 bouwlagen kon gefundeerd worden in de 2e zandlaag met standaard Voton heipalen (# 400 - # 500 mm lang 20 m met 2000-2500 kN geheid vanuit een 6,5 m ontgraven bouwkuip). De hoogbouw diende, vanwege verwachte zettingen in de Eemkleilaag, gefundeerd te worden in de 3e zandlaag. Vanwege belendingen is de hoteltoren ontworpen op SI palen Ø 720/950 mm met een paalbelasting van 8200 kN, geschroefd vanuit een beperkt ontgraven bouwkuip.
Voor de woontoren is gekozen voor Voton koppelpalen # 500 mm lang 58 m met een paalbelasting van 6200 kN. De palen zijn geheid vanuit de 6,5 m ontgraven bouwkuip, waarbij de paalpunt 64 m onder het oorspronkelijk maaiveld staat.
Prefabricage
De Voton koppelpalen zijn voor dit project vervaardigd in twee delen: een onderpaal met lengte 27,5 m en een bovenpaal met lengte 30,5 m; gekoppeld dus 58 m lang.
Als koppeling is de Leimet ABB koppeling toegepast met 8 koppelpunten en 8 stekken Ø 32 mm lang 1,2-1,7 m. Sterkteklasse beton was C55/67. De koppeling kan een trekkracht van 2800 kN of een drukkracht/moment van 6200 kN / 750 kNm overbrengen.
Bij de paalvervaardiging is het van belang dat de paaldelen “gekoppeld” worden vervaardigd: de koppelhelften moeten parallel aan elkaar in de mal liggen om zo scheefstand van de paalas na koppeling te voorkomen. Daarbij wordt een afstandhouder tussen de koppelhelften toegepast om dit te bereiken.
De onder- en bovenpaal worden na fabricage bij elkaar opgeslagen op het tasveld en dienen ook “gematched” geheid te worden.
Koppelhelften worden in mal geplaatst
Koppeling, strengen en kopwapening aangebracht in de mal
Onder- en bovenpaal liggen bij elkaar op het tasveld
Uitvoering
Om de inheiweerstand in de tweede zandlaag sterk te verlagen is elke koppelpaal voorgeboord met een avegaar Ø 600 mm tot op de Eemkleilaag. De onderpaal werd vervolgens ingeheid, waarbij de koppelnokken werden beschermd door een tijdelijke vulplaat van Leimet. Aansluitend werden onder- en bovenpaal aan elkaar gekoppeld d.m.v. koppelpennen die haaks op de paalas werden ingeslagen in de koppelnokken. Daarna werd het geheel door de heimachine op de gewenste diepte (op de derde zandlaag) geheid.
In totaal zijn 166 koppelpalen aangebracht m.b.v. een Junttan HHK18A heiblok voorzien van een geluidsmantel ter hoogte van de paalmuts.
Bovenpaal wordt op onderpaal geplaatst
Koppelpennen worden vanaf zijkant ingeslagen voor borging van de koppelnokken
Voordelen koppelpaal
De voordelen van koppelpalen liggen voor de hand:
- Hoogtebeperking hoeft geen paallengtebeperking te zijn
- Paallengte groter dan toegestane transportlengte mogelijk
- Inzet van een minder zware heikraan is mogelijk
- Twee of meer paaldelen mogelijk
De koppelpaal is een uitstekende en betrouwbare oplossing voor hoogbouwprojecten of projecten met hoogtebeperking.